Een van de fundamenten van de Nederlandse economie is een goed opgeleide beroepsbevolking. Door grote maatschappelijke transities en de daarmee veranderende arbeidsmarkt stopt opleiden echter niet meer bij het afronden van initieel onderwijs. Leven Lang Ontwikkelen (LLO) staat daarom al geruime tijd op de landelijke agenda van het onderwijs, de overheid en het bedrijfsleven. Het huidige systeem van LLO laat echter vier uitdagingen zien. In de eerste plaats is er onvoldoende zicht op de benodigde kennis en competenties (skills) van de toekomst. Ten tweede zijn er onvoldoende mogelijkheden om deze skills te leren. Ten derde zijn de publieke onderwijsinstellingen waar LLO aangeboden kan worden onvoldoende ingericht voor deze uitdaging. Tot slot is de leercultuur in Nederland onvoldoende ontwikkeld. In het licht van deze uitdagingen heeft het kabinet besloten om de Groeifondsaanvraag van de Nationale LLO-Katalysator te honoreren.
Lodewijk Asscher
“Voor mij ligt de waarde in de katalysator in het beter benutten van het potentieel van heel veel werknemers. Zij staan er nu vaak
alleen voor terwijl ze zien en voelen hoe de arbeidsmarkt verandert. Ik heb in de tijd dat ik minister SZW was en de werkloosheid
pijlsnel steeg veel mensen gesproken die helemaal klem kwamen te zitten– ze voelden zich soms letterlijk waardeloos. Als we
ervoor zorgen dat het gewoon wordt en eenvoudig om je te blijven ontwikkelen (en er bovendien voor zorgen dat we dat doen op
vraag van werkgevers) kan dat mensen weerbaar maken en hun werkplezier vergroten. Dat zorgt voor bestaanszekerheid en draagt
daarmee ook bijaan een krachtige, moderne en inclusieve economie.“
De LLO-Katalysator is een initiatief van het middelbaar beroepsonderwijs, hogescholen en universiteiten om een noodzakelijke impuls te geven aan LLO, zowel landelijk als in de regio’s. Doel van de LLO-Katalysator is te komen tot een zelfstandig functionerend LLO-ecosysteem waarin organisaties en professionals adequaat kunnen inspelen op de snel veranderende arbeidsmarkt en samenleving. Dit moet leiden tot een hogere deelname aan LLO en daarmee aan versterking van de economische groei.
De rol van de LLO-Katalysator is het initiëren en coördineren van samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven/organisaties en overheid, het creëren van nieuwe oplossingen daar waar ‘gaten’ vallen en het verstrekken van middelen waar nodig om LLO landelijk en regionaal efficiënter en effectiever te organiseren.
Hester Bijl
Rector Magnificus Universiteit Leiden
“Een spannende ontwikkeling en enorme uitdaging. Aan de ene kant een kans om nieuwe doelgroepen aan te trekken, nieuw
onderwijs te maken en nieuwe vormen uit te proberen. Aan de andere kant vind ik het, als bestuurder van een universiteit, spannend
hoe deze activiteiten goed in te passen in een organisatie die al onder grote druk staat. We zijn hierin al actief op bepaalde gebieden
maar er zal een uitbreiding van activiteiten nodig zijn. De katalysator is cruciaal om samen een goed beeld van de markt te krijgen.”
De LLO-Katalysator bestaat uit vier bouwstenen:
-
In kaart brengen van de skills van de toekomst
Met de ontwikkeling van een LLO-Radar worden de benodigde skills voor de toekomst van de (regionale) arbeidsmarkt inzichtelijk gemaakt, nu en op (middel)lange termijn. Deze LLO-Radar bouwt hierbij voort op bestaande onderzoeken en aanwezige kennis.
John van der Vegt
Bestuurslid MBO Raad
Bestuursvoorzitter ROC van Twente
“Er bestaat een enorme mismatch in vraag en aanbod op de arbeidsmarkt. We zijn niet is staat om wat er nodig is aan competenties,
skills, kennis en vaardigheden, tijdig te articuleren en te observeren. Nederland is al een druk land op dit terrein. Het is nu een vrij
gefragmenteerd LLO-landschap. Je moet dit gaan katalyseren. Iedereen ontwikkelt van alles op eigen houtje, daardoor is het
suboptimaal. We moeten naar de som der delen, die beter is dan die afzonderlijke delen. Het is letterlijk een katalysatorvraagstuk.”
-
Stimuleren van LLO-oplossingen voor transities
Regio’s worden gefaciliteerd en gestimuleerd om in (bestaande) samenwerkingsstructuren te komen tot LLO-oplossingen gericht op skills die nodig zijn voor de transities. In cocreatielabs werken zij aan het verdiepen van de noodzakelijke skills en het ontwerpen en inzetten van oplossingen. Vanuit de LLO-Katalysator ondersteunen wij de vorming van deze cocreatielabs met begeleiding en praktische handvatten en faciliteren wij het delen van opgedane kennis en succesvolle LLO-oplossingen tussen de regio’s.
-
Professionaliseren van onderwijs- en kennisinstellingen voor LLO
Onderwijs- en kennisinstellingen worden gestimuleerd om succesvol, transitiegericht LLO-oplossingen schaalbaar, betaalbaar, kwalitatief hoogwaardig en toegankelijk structureel aan te bieden door ondersteuning bij de professionalisering van deze organisatie rond LLO. Denk hierbij aan de interne administratie en -systemen, dataverzameling, registratie, communicatie en andere werkprocessen. Daarnaast is speciale aandacht voor de ontwikkeling van doceren aan professionals.
-
Stimuleren van de leercultuur
Werknemers en werkgevers worden geactiveerd om in LLO-trajecten te participeren, onder andere met gerichte interventies. De LLO-Katalysator bouwt hierbij voort op bestaande onderzoeken en aanwezige kennis.
Harnold Braam
Regiodirecteur Noord Oost Nederland Stork
“Een integrale aanpak is belangrijk, los van je bedrijfsmerk. We zijn samen op ontdekkingstocht in deze snel veranderende wereld.
Dat vraagt om een andere houding en gedrag van mensen, een andere cultuur. Netwerken die de keten organiseren met mensen
die bereid zijn om kennis en kunde te delen. En goed werkgeverschap waardoor medewerkers zich kunnen ontwikkelen. Leven Lang
Ontwikkelen moet je niet opdringen, maar schep een klimaat waardoor mensen dat uit zichzelf willen doen.”
De LLO-Katalysator hanteert een gefaseerde, lerende aanpak langs economische en maatschappelijke transities en met behulp van bestaande netwerken. De regio functioneert hierin als de primaire structuur voor het ontwerpen, bouwen en testen van oplossingen. Er wordt kleinschalig begonnen, landelijk wordt vervolgens waar mogelijk opgeschaald. Via regionale transitiedeals tussen het onderwijs, het bedrijfsleven en de overheid wordt de vraag naar ontwikkeling en het aanbod van LLO-oplossingen bij elkaar gebracht passend bij de economie en de maatschappelijk opgaven van elke regio en de mensen die daar werken.